คำนำ
นิทรรศการภาพพิมพ์ไม้ตรุษจีนออนไลน์ “สีสันของไม้”
ในฐานะสัญลักษณ์ของวัฒนธรรมตรุษจีนและมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ เหนียนฮว่า (ภาพวาดมงคลในเทศกาลตรุษจีน) ได้พัฒนาไปสู่ศิลปะการตกแต่งที่เป็นสัญลักษณ์พิเศษของชาวจีน เหนียนฮว่า เป็นสื่อสำคัญในการเผยแพร่ประเพณีพื้นบ้าน และใช้ศิลปะแสดงถึงความปรารถนาที่จะมีชีวิตที่ดีของผู้คน แสดงถึงความปรารถนาและคำขอพรของผู้คนในการแสวงหาความสุข และความฝันของชีวิตในอนาคต
นิทรรศการนี้ได้คัดเลือกภาพพิมพ์ไม้เหนียนฮว่า (ภาพวาดมงคลในเทศกาลตรุษจีน) จำนวน 52 ชิ้น จากเมืองจูเซียนในมณฑลเหอหนาน เมืองหยางหลิ่วชิงในเทียนจิน เมืองเถาฮวาอู้ในมณฑลเจียงซู เมืองหยางเจียปู้ในมณฑลซานตง เมืองเฟิ่งเสียงและเมืองฮั่นจงในมณฑลส่านซี เมืองเหมียนจู๋ในมณฑลเสฉวน เมืองฝอซานในมณฑลกวางตุ้ง เมืองจางโจวในมณฑลฝูเจี้ยน เมืองทานโถวในมณฑลหูหนาน เมืองอู่เฉียงในมณฑลเหอเป่ย เมืองหลินเฟินในมณฑลซานซี เมืองเหลียงผิงในฉงชิ่ง ฯลฯ โดยแบ่งตามเนื้อหาที่สะท้อนให้เห็นถึงคติชนของชาวจีน เป็น 3 กลุ่ม 1.การอธิษฐานเพื่อขอพร การขับไล่วิญญาณชั่วร้าย การขจัดภัยพิบัติ 2.ตำนานเรื่องเล่าและเรื่องราวในละคร 3.ประเพณีขนบธรรมเนียมพื้นบ้านและวิถีชีวิต ทั้งนี้เพื่อสะท้อนถึงประเพณีพื้นบ้านและเสน่ห์ทางศิลปะของภาพพิมพ์ไม้เหนียนฮว่า สำหรับวิธีการจัดแสดง ใช้การจัดแสดงในห้องโถงนิทรรศการแบบพาโนรามา 720 องศา มีวิดีโอสาธิตขั้นตอนการพิมพ์รูปภาพเหนียนฮว่า แอนิเมชั่นรูปภาพเหนียนฮว่า แม่พิมพ์ไม้แกะสลัก เป็นต้น
นิทรรศการภาพพิมพ์ไม้ตรุษจีนออนไลน์ “สีสันของไม้”
1
การขอพรในเทศกาลตรุษจีน
วันที่ 23 เดือน 12 ของทุกปี
เรียกอีกอย่างว่า วันตรุษจีนเล็ก
(วันที่ 24 ในพื้นที่บางส่วนทางภาคใต้)
ตามวัฒนธรรมดั้งเดิมของจีน
เป็นวันบูชาเตาไฟ ทำความสะอาดบ้าน
กินแท่งน้ำตาลและตัดกระดาษ
เพื่อตกแต่งบานประตูและหน้าต่าง
หลังจากนั้นจะไม่มีข้อกำหนดใดๆ
และโหมโรงสู่ปีใหม่ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
ผู้คนจะวุ่นกับการตกแต่งบ้าน
ด้วยภาพเหนียนฮว่าและโคลงคู่
เพื่อเพิ่มบรรยากาศรื่นเริง
หัวข้อของภาพเหนียนฮว่านั้นครอบคลุมทุกอย่าง
การขับไล่สิ่งชั่วร้ายและอธิษฐานขอพร
เป็น 2 หัวข้อหลักเสมอมา
แต่ก่อนจะใช้เทพเจ้าต่างๆเป็นหลัก
ต่อมาใช้ความปรารถนาในสิ่งที่ดีเป็นหลัก
มองจากเนื้อหาแล้ว
ผู้คนต้องการขับไล่สิ่งชั่วร้ายหลีกเลี่ยงภัยพิบัติ
แสวงหาความมั่งคั่งและเกียรติยศ
มีลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมือง
เป็นสิริมงคลสมดังปรารถนา
แสดงให้เห็นถึงการให้ความสำคัญต่อ
เทศกาลตรุษจีนของคนสมัยก่อน
สะท้อนถึงภูมิปัญญาของสังคมเกษตรกรรม
และศิลปะในส่วนลึกของวัฒนธรรมจีน
แปดเซียนพร้อมหน้า
เทพเซียนทั้งแปดที่ผู้คนต่างเคารพ เป็นตัวแทนของความแก่ อ่อนแอ เจ็บป่วย พิการ ยากจน ร่ำรวย สูงส่งและต่ำต้อย เรื่องราวของการส่งเสริมความดีและการลงโทษผู้ทำความชั่ว มีความนับว่าทุกคนมีอิสระเท่าเทียมและอยู่ร่วมกันอย่างสามัคคี
มีทรัพย์มหาศาล
มีทรัพย์มหาศาลเข้าบ้าน
ศีรษะของเทพเจ้าจงขุย
ใช้ในการขับไล่สิ่งชั่วร้าย
เทพเจ้าแห่งเตาไฟ
เทพเจ้าแห่งเตาไฟ เป็นเทพที่ปกปักษ์รักษาเตาไฟประจำบ้าน จึงได้รับการเคารพบูชา
เทพเจ้าพิทักษ์ประตูฝ่ายบุ๋น
เทพเจ้าพิทักษ์ประตูฝ่ายบุ๋น ปกปักษ์คนในครอบครัวให้ปลอดภัย มีลูกหลานสืบสกุล เจริญรุ่งเรือง ได้เลื่อนตำแหน่งการงาน
2
เรื่องราวในเทศกาลตรุษจีน
ตั้งแต่ราชวงศ์หมิง-ชิงเป็นต้นมา
นวนิยาย เรื่องเล่าและละครท้องถิ่น
กลายเป็นรูปแบบความบันเทิงพื้นบ้านที่สำคัญ
ได้รับความชื่นชอบจากประชาชนทั่วไป
นิทานพื้นบ้านนั้น
เต็มไปด้วยกลิ่นอายวิถีชีวิตชวนประทับใจ
ประวัติศาสตร์ด้านศิลปะประเภทนี้
เป็นชีวิตและความรู้สึกที่ผู้คนใฝ่ฝัน
ซึ่งได้ให้หัวข้อมากมาย
สำหรับการสร้างสรรค์ภาพเหนียนฮว่า
การเล่าเรื่องราวในภาพเหนียนฮว่า
ได้สร้างเรื่องราวในตำนานและละครขึ้นมาอีกครั้ง
การแสดงของตัวละครและฉาก
ได้ผสมผสานกับเทคนิคการแสดงละคร
เลือกประเด็นสำคัญที่จะอธิบาย
ตามพัฒนาการของเรื่องราว
พร้อมใช้ข้อความอธิบายสั้นๆ
เข้าใจง่ายและชัดเจนได้ในพริบตา
เพื่อให้ผู้ชมชื่นชอบได้มากที่สุด
เซี่ยถิงหย่งซวี่
เป็นเรื่องราวจาก “คัมภีร์พุทธศาสนาตงฮั่นฉบับแปล” ในศตวรรษที่ 4 หลานสาวของเซี่ยอัน ข้าราชการระดับสูงในราชวงศ์จิ้นตะวันออก เป็นคนฉลาดและมีความสามารถ อยู่มาวันหนึ่งในวันที่มีหิมะตกลงมาทั้งวัน นางได้เขียนบทกวีคลาสสิกขึ้นมา ซึ่งเป็นที่รู้จักและยังได้รับการยกย่องจากทุกยุคสมัยและทั่วโลก
ปลาคาร์ฟกระโดดข้ามประตูมังกร
หลังจากฝึกฝนและเรียนอย่างหนักมาหลายปี ในที่สุดปลาคาร์ฟก็กระโดดข้ามประตูมังกร กลายร่างเป็นมังกรและเดินทางไปทั่วโลก
การสู้รบในเมืองเหรินยี่
ในคริสต์ศตวรรษที่ 7 วีรสตรีทั้ง 5 คนของตระกูลเซวีย ได้สร้างคุณงามความดีให้แก่ราชวงศ์ถังในการต่อสู้กับทหารในเมืองเหรินอี้
งานแต่งงานของหนู
ระหว่างขบวนเจ้าสาวของหนูได้เจอเข้ากับแมว
เปาเจิงเข้ารับตำแหน่ง
ในศตวรรษที่ 11 ยุคราชวงศ์ซ่ง ขณะที่เปาเจิง กำลังเก็บเกี่ยวข้าวสาลีอยู่นั้น ก็ได้รับคำสั่งให้เข้ารับตำแหน่งในราชการ
3
味กลิ่นอายของเทศกาลตรุษจีน
มีนักวิชาการบางคนเรียกภาพพิมพ์ไม้เหนียนฮว่าว่า
“ต้นกำเนิดความงามทางศิลปะของชาวจีน”
ภาพเหนียนฮว่าของชาวจีน
เป็นภาพวัฒนธรรมพื้นบ้านของจีน
นอกจากนี้ยังมีข้อมูลเชิงวัฒนธรรม
และธรรมชาติเป็นจำนวนมาก
การสะท้อนวิถีชีวิตเป็นคุณสมบัติหลัก
ของภาพพิมพ์ไม้เหนียนฮว่า
ลักษณะพิเศษของสภาพแวดล้อม
ย่อมหล่อเลี้ยงไว้ซึ่งวัฒนธรรมที่ต่างกัน
ประเพณีตรุษจีน ประเพณีพื้นบ้าน
อาหาร เครื่องนุ่งห่ม ที่อยู่อาศัย
และการคมนาคมในแต่ละพื้นที่ของจีน
ต่างรวมอยู่ในการสร้างสรรค์ภาพเหนียนฮว่า
ตัวละคร สัตว์และภาพฉากชีวิตในสังคม
ให้ความรู้สึกเสมือนจริง
ในฐานะพจนานุกรมของวัฒนธรรมประจำภูมิภาค
ภาพปีใหม่มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรม
ของภูมิภาคต่างๆที่เด่นชัด
และเต็มไปด้วยกลิ่นอายของชนบท
สวรรค์ประทานพร
ความปรารถนาที่จะได้รับพรจากสวรรค์ ขอให้ทุกสิ่งดำเนินไปด้วยความราบรื่น
ความสุขมั่งคั่งล้นเหลือ
คำว่า “ปลา” และ “เหลือ” กับคำว่า “ดอกบัว” และ “รวม” เป็นคำพ้องเสียงกันในภาษาจีน แสดงถึงความปรารถนาที่จะมีชีวิตที่มีความสุขและเจริญรุ่งเรืองตลอดปี
เทศกาลตรุษจีนปีฉลู
การจับวัวในเทศกาลตรุษจีน เป็นพิธีการต้อนรับเทศกาลตรุษจีน ซึ่งหมายถึงจุดเริ่มต้นของฤดูใบไม้ผลิและการอธิษฐานขอให้ภูมิอากาศดีและโชคดีในปีใหม่ที่จะมาถึงตลอดทั้งปี
เทศกาลตรุษจีนมงคล
“ไก่” และ “มงคล” เป็นคำพ้องเสียงกันในภาษาจีน มีความหมายแฝงว่า ความเป็นสิริมงคลและความสมหวังปรารถนาตลอดทั้งปี
ฝูหวา
รูปทรงประกอบเป็นคำว่า “ความสุข” พร้อมกับเด็กที่ถือดอกบัวและนกพิราบ ซึ่งหมายถึงความสงบและความสุข